Drzwi do Wolności podczas Gali Finałowej 15. Miedzynarodowego Festiwalu Filmowego NNW przyznano Áronowi Mártonowi. Wręczył je prof. Jan Żaryn. Odebrał je dr Pál Attila Illés, konsul generalny Republiki Węgierskiej w Gdańsku.
Áron Márton był węgierskim prałatem rzymskokatolickim, który służył jako biskup Alba Iulia w Rumunii. W maju 1944 roku wystąpił przeciwko deportacji węgierskich Żydów, a także w obronie praw mniejszości węgierskiej w Rumunii. W 1949 roku został aresztowany po zarzutem zdrady. Skazano go na karę dziesięciu lat ciężkiego więzienia i dożywotnich robót przymusowych.
W najgorszych czasach pokazywał mieszkańcom Siedmiogrodu drogę do wolności – powiedział Illés odbierając Drzwi do Wolności.
Z tej okazji publikujemy list przesłany do uczestników Festiwalu NNW przez obecnego Biskupa Siedmiogrodzkiego Dr. Gergely Kovácsa.
tłmaczenie z języka węgierskiego na polski
Alba Iulia, 27 września 2023 roku
Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus!
Drodzy Bracia i siostry,
pozwólcie mi, jako Arcybiskupowi rzymskokatolickiej archidiecezji Alba Iulii w Siedmiogrodzie, i jako czwartemu następcy Sługi Bożego, biskupa Árona Mártona, w imieniu moich wiernych wyrazić wdzięczność i podziękowania wszystkim, którzy nominowali biskupa Árona Mártona do nagrody Drzwi do Wolności, a także tym, którzy post mortem tę nagrodę mu przyznali.
Biskup Áron Márton, w ciągu długich dziesięcioleci terroru dyktatur XX wieku nieustannie pokazywał drzwi do wolności mieszkańcom Siedmiogrodu, katolikom i osobom innych wyznań, dryfującym na krawędzi beznadziejności, Węgrom, Rumunom, Żydom, Niemcom a także Polakom.
Bez względu na to, jak w niegodnych warunkach musiał żyć, w więzieniu czy w internowaniu, pod ciągłą inwigilacją i zastraszaniem, zawsze zachowywał swoją wewnętrzną wolność i godność, a każdego, z kim się zetknął, nawet swoich wrogów, podnosił wzwyż ku światłu godności i wolności.
Tysiące ludzi mogło poczuć, że bramy wolności, uważane za zamknięte na zawsze, naprawdę się otwierały, gdy w swoich charyzmatycznych przemówieniach i listach pasterskich niezmordowanie bronił podstawowych praw wolności sumienia i wolności wyznania przed opresyjnymi i cynicznymi systemami.
I choć ponad 40 lat nie ma go już z nami, to jego niewyczerpalne duchowe dziedzictwo wciąż pokazuje nam, ludziom zrodzonym dla wolności, a jednak wierzgającym się w wykutych przez siebie łańcuchach, że posiadamy Bożą moc wolności i musimy z niej korzystać w sposób wolny.
Jeśli będziemy podążać za jego nauką i przykładem, to „możemy być ludźmi świadomymi, wolnymi, nie kierującymi się instynktami, nie dryfującymi wraz ze stadem”.
Ta nagroda z pewnością dodaje katolikom siedmiogrodzkim i Węgrom w Rumunii coraz to nowej siły w determinacji, aby się wymodlić beatyfikację i kanonizację biskupa siedmiogrodzkiego, aby Áron Márton otrzymał godne miejsce w panteonie katolickich bohaterów Europy Środkowo-Wschodniej XX wieku.
„Panie Boże, Ty wybrałeś biskupa Árona na stróża Twojej sprawiedliwości, na obrońcę prześladowanych i dobrego pasterza Twojego ludu” – tak się modlimy z wiernymi katolikami w naszych kościołach w całym Siedmiogrodzie.
Niech Bóg zawsze obdarza narody Europy Środkowo-Wschodniej obrońcami i dobrymi pasterzami, podobnymi do Árona Mártona, błogosławionego kardynała Stefana Wyszyńskiego i Świętego papieża Jana Pawła II, którzy zawsze pewną ręką wskażą nam drzwi do wolności.
Niech Boże błogosławieństwo towarzyszy nieustannie polskiemu narodowi!
Arcybiskup Dr. Gergely Kovács