Drzwi do Wolności podczas Gali Finałowej 15. Miedzynarodowego Festiwalu Filmowego NNW przyznano Áronowi Mártonowi. Wręczył je prof. Jan Żaryn. Odebrał je dr Pál Attila Illés, konsul generalny Republiki Węgierskiej w Gdańsku.
Áron Márton był węgierskim prałatem rzymskokatolickim, który służył jako biskup Alba Iulia w Rumunii. W maju 1944 roku wystąpił przeciwko deportacji węgierskich Żydów, a także w obronie praw mniejszości węgierskiej w Rumunii. W 1949 roku został aresztowany po zarzutem zdrady. Skazano go na karę dziesięciu lat ciężkiego więzienia i dożywotnich robót przymusowych.
W najgorszych czasach pokazywał mieszkańcom Siedmiogrodu drogę do wolności – powiedział Illés odbierając Drzwi do Wolności.
Z tej okazji publikujemy list przesłany do uczestników Festiwalu NNW przez obecnego Biskupa Siedmiogrodzkiego Dr. Gergely Kovácsa.
tłmaczenie z języka węgierskiego na polski
Alba Iulia, 27 września 2023 roku
Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus!
Drodzy Bracia i siostry,
pozwólcie mi, jako Arcybiskupowi rzymskokatolickiej archidiecezji Alba Iulii w Siedmiogrodzie, i jako czwartemu następcy Sługi Bożego, biskupa Árona Mártona, w imieniu moich wiernych wyrazić wdzięczność i podziękowania wszystkim, którzy nominowali biskupa Árona Mártona do nagrody Drzwi do Wolności, a także tym, którzy post mortem tę nagrodę mu przyznali.
Biskup Áron Márton, w ciągu długich dziesięcioleci terroru dyktatur XX wieku nieustannie pokazywał drzwi do wolności mieszkańcom Siedmiogrodu, katolikom i osobom innych wyznań, dryfującym na krawędzi beznadziejności, Węgrom, Rumunom, Żydom, Niemcom a także Polakom.
Bez względu na to, jak w niegodnych warunkach musiał żyć, w więzieniu czy w internowaniu, pod ciągłą inwigilacją i zastraszaniem, zawsze zachowywał swoją wewnętrzną wolność i godność, a każdego, z kim się zetknął, nawet swoich wrogów, podnosił wzwyż ku światłu godności i wolności.
Tysiące ludzi mogło poczuć, że bramy wolności, uważane za zamknięte na zawsze, naprawdę się otwierały, gdy w swoich charyzmatycznych przemówieniach i listach pasterskich niezmordowanie bronił podstawowych praw wolności sumienia i wolności wyznania przed opresyjnymi i cynicznymi systemami.
I choć ponad 40 lat nie ma go już z nami, to jego niewyczerpalne duchowe dziedzictwo wciąż pokazuje nam, ludziom zrodzonym dla wolności, a jednak wierzgającym się w wykutych przez siebie łańcuchach, że posiadamy Bożą moc wolności i musimy z niej korzystać w sposób wolny.
Jeśli będziemy podążać za jego nauką i przykładem, to „możemy być ludźmi świadomymi, wolnymi, nie kierującymi się instynktami, nie dryfującymi wraz ze stadem”.
Ta nagroda z pewnością dodaje katolikom siedmiogrodzkim i Węgrom w Rumunii coraz to nowej siły w determinacji, aby się wymodlić beatyfikację i kanonizację biskupa siedmiogrodzkiego, aby Áron Márton otrzymał godne miejsce w panteonie katolickich bohaterów Europy Środkowo-Wschodniej XX wieku.
„Panie Boże, Ty wybrałeś biskupa Árona na stróża Twojej sprawiedliwości, na obrońcę prześladowanych i dobrego pasterza Twojego ludu” – tak się modlimy z wiernymi katolikami w naszych kościołach w całym Siedmiogrodzie.
Niech Bóg zawsze obdarza narody Europy Środkowo-Wschodniej obrońcami i dobrymi pasterzami, podobnymi do Árona Mártona, błogosławionego kardynała Stefana Wyszyńskiego i Świętego papieża Jana Pawła II, którzy zawsze pewną ręką wskażą nam drzwi do wolności.
Niech Boże błogosławieństwo towarzyszy nieustannie polskiemu narodowi!
Arcybiskup Dr. Gergely Kovács
Patronat Honorowy nad 15. Międzynarodowym Festiwalem Filmowym NNW objął Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Pan Andrzej Duda
Organizatorami festiwalu są Stowarzyszenie Scena Kultury i Miasto Gdynia
Festiwal został Dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszy Promocji Kultury
Festiwal współfinansowany jest przez Polski Instytut Sztuki Filmowej
Partnerem Generalnym 15. Festiwalu NNW jest Energa z Grupy ORLEN
Za wsparcie festiwalu dziękujemy również: Grupie PZU, Fundacji PKO Banku Polskiego, Fundacji BGK, Fundacji Grupy PKP
Partnerzy Instytucjonalni Festiwalu: Instytut Pamięci Narodowej, Instytut Strat Wojennych im. Jana Karskiego, Polska Fundacja Narodowa, Archiwa Państwowe, Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny
Patronem Medialnym Festiwalu jest Telewizja Polska S.A. oraz Polskie Radio i Polskie Radio 24
Dziękujemy również pozostałym Partnerom i Patronom Medialnym