Projekt finansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2023
Polskie drogi. Na taką integrację, na wspólne projekty, na wsparcie i stały kontakt z Polską liczą od zawsze. Polacy mieszkający za granicą. Pielęgnują swoje korzenie, tradycję, język. Są głównymi strażnikami dobrego imienia Polski, wnoszą w świadomość świata wiedzę o prawdzie historycznej, wytyczając tym samym na obczyznach swoje polskie drogi. W ramach projektu „Polskie drogi” byli gośćmi 15. edycji Festiwalu Filmowego NNW w Gdyni, gdzie czekały na nich projekcje filmów o ważnej dla Polski tematyce, dyskusje i prezentacje szeroko konfrontujące wiedzę, pamięć i opinie, spotkania ze świadkami historii a także spotkania z polskimi środowiskami i instytucjami, z którymi relacje są czynnikiem motywującym i wspierającym potrzebę łączenia Polonii z Polską.
Zależy nam na połączeniu środowisk polonijnych ze swoimi rodakami i zachęcenie ich do wspólnych aktywności i integrowania się gwarantuje osiągniecie założonych celów. Mamy nadzieję, że działania festiwalowe podniosą poziom samoidentyfikacji młodych Polaków mieszkających poza granicami kraju – z Polską, z jej dziedzictwem kulturowym i aktualnymi interesami, a w konsekwencji również rodzaj i poziom angażowania się we współpracę z Polską. Promowanie dziedzictwa narodowego i kultury Polski jest niezwykle istotne w kształtowaniu rzetelnego wizerunku kraju za granicą.
W ramach Festiwalu Polskie Drogi zobaczyć można było:
POKAZY FILMOWE
HERSONS – reż. Hanna Berehov
Brutalny obraz historii mężczyzn z Chersonia, uprowadzonych do Rosji, świadectwo rosyjskiego traktowania więzionych Ukraińców. Film pokazuje bezgranicze bezprawia, bestialstwa i poczucia bezkarności w jakim porusza się rosyjskie wojsko w zestawieniu z bezradnością systemu prawnego i wszelkich społecznych norm.
GODSPEED, LOS POLACOS! – reż. Adam Nawrot
Pięciu studentów chce oszukać sowiecki system, aby wyruszyć na przygodę życia – spływ w najgłębszym kanionie świata. Wkrótce muszą zaryzykować wszystko, by walczyć o demokrację w Bloku Wschodnim, kiedy w Polsce wybucha stan wojenny.
SAD DZIADKA – reż. Karol Starnawski
Karolina, młoda Polka, wyrusza na wędrówkę przez Wołyń, skąd pochodzi jej rodzina. Jej krewni zginęli podczas rzezi wołyńskiej w 1943 roku. Ta trauma ciągle boli. Karolina wędruje pieszo, towarzyszy jej z kamerą ukraiński operator Oleksandr. Rozmawiają z mieszkańcami Wołynia o przeszłych wydarzeniach. Głos młodego pokolenia w procesie polsko-ukraińskiego pojednania.
DOKĄD SIĘGA WZROK – reż. Aleksandra Kiereta
Film pokazuje człowieczeństwo, solidarność, miłosierdzie wyniesione do poziomu heroizmu. Postawy Polaków, których symbolem jest rodzina Ulmów w narracji kolejnych pokoleń – co myślą o ich ofierze i cenie jaką zapłacili za udzieloną Żydom pomoc ich krewni, potomkowie?
WALIZKA EMIGRANTA – reż. Eugeniusz Stary
Nieznany film o emigracji solidarnościowej w Nowym jorku z 1982 roku. Rok 1981, w Polsce ogłoszono stan wojenny. Trzech artystów polskich: pisarza Stanisława Barańczaka, malarza Jana Sawkę i muzyka Adama Makowicza, zastał on w Stanach Zjednoczonych, byli więc bez możliwości powrotu. Wszystko, co mieli, to „walizka emigranta”, metafora ruchu Solidarność. Film ilustrowany zdjęciami z demonstracji Solidarności w Nowym Jorku. Debiut filmowy Eugeniusza Starky’ego.
WYSTAWA
ZAWOŁANI PO IMIENIU
Wystawa Instytutu Pileckiego, która pozwala poznać z imienia i nazwiska konkretnych Polaków, często całe rodziny, zamordowanych za pomoc Żydom podczas okupacji niemieckiej. Wstrząsające historie, w których cena solidarności z potrzebującymi osiąga wartość życia ratujących. Wystawa towarzyszyła świętu beatyfikacji Rodziny Ulmów w Markowej. Tak wiele ludzi – imiona, nazwiska, historie, twarze… Wracają z niepamięci.
PRELEKCJA
„Raport o polskich stratach wojennych jak skutecznie przekazywać innym prawdę historyczną” prof. Konrada Wnęka, dyrektora Instytutu Strat Wojennych im. Jana Karskiego, współautora raportu o polskich stratach wojennych.
SPOTKANIE ZE ŚWIADKIEM HISTORII
Piotr Antoni Jegliński – spotkanie poprowadził Paweł Nowacki, reżyser filmowy, dokumentalista
Piotr Jegliński urodził się 26 X 1951 w Warszawie. Jest absolwentem XIV LO w Warszawie (1970). 1970–1974 studia na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (kierunek historia, Wydział Nauk Humanistycznych).W 1971 przechowywał archiwum „Ruchu”. Kolportował wśród kolegów ze studiów wydawnictwa emigracyjne, w 1972 r. (z Bogdanem Borusewiczem) powielił metodą fotograficzną książkę „Katyń – massacre dans la forêt” (1971) Janusza Zawodnego.
1970–1973 członek ZSP. 1973 współorganizator protestu studentów KUL przeciwko powołaniu na katolickim uniwersytecie SZSP. 1974 r. wyjazd do Paryża na stypendium Instytutu Katolickiego. Od II poł. l. 70. współpracował z Rozgłośnią Polską RWE (1974 r. wywiózł z kraju mikrofilmy dot. represji politycznych w PRL, wykorzystane następnie w audycjach RWE). Współtwórca drugiego obiegu w Polsce, współinicjator stworzenia Nieocenzurowanej Oficyny Wydawniczej (późniejsza NOW-a): V 1976 organizator przemytu z Londynu do Lublina pierwszego uruchomionego w kraju powielacza. Do 1989r. wielokrotnie przesyłał sprzęt drukarski i materiały poligraficzne dla środowisk opozycyjnych w kraju (m.in. dla wydawnictwa „Spotkania” w Lublinie). Wysyłał różnymi drogami książki i czasopisma polskich emigracyjnych oficyn wydawniczych. Organizator i współorganizator pomocy finansowej dla działaczy opozycji i pośrednik w jej przekazywaniu do kraju.
1978 r. założyciel „Editions Spotkania”, wydawnictwa w Paryżu (publikacja książek, reedycja niezależnego pisma „Spotkania”), 1984–1988 wydawca pisma „Libertas. Kwartalnik społeczno-polityczny” (12 nr.), druk edycji miniaturowych wydań książek i „Spotkań”, przemycanych do kraju; m.in. 15 VIII 1984 z jachtu na terytorialnych wodach Polski wyrzucenie w morze specjalnych pakietów z miniaturowymi wydaniami książek i czasopism.
15 V 1979 r. w zw. z jego działalnością na rzecz opozycji i zdekonspirowaniem współpracownika wywiadu PRL postanowienie Naczelnej Prokuratury Wojskowej Warszawskiego Okręgu Wojskowego o przedstawieniu mu zarzutu popełnienia przestępstwa (współdziałanie w l. 1974–1978 ze służbami specjalnymi Francji oraz udzielanie tym służbom informacji). W związku z jego pobytem za granicą śledztwo zawieszono, wydano postanowienie o poszukiwaniu go listem gończym (1998 odwołany).
XII 1981 współinicjator powołania Komitetu Koordynacyjnego NSZZ „S” w Paryżu. 1981–1989 dalsza wysyłka sprzętu i materiałów poligraficznych oraz publikacji emigracyjnych do kraju. Organizator i współorganizator manifestacji w Paryżu na rzecz poparcia dla „S”, protestu przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego i represjom politycznym. 1987–1990 dyr. Księgarni Polskiej w Paryżu. 1990 powrót do Polski. Od 1990 własna działalność gospodarcza, m.in. wznowienie Editions Spotkania.
Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi przez prezydenta RP na uchodźstwie (1982), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2013) wyróżniony odznaką Zasłużony Działacz Kultury (2001).
1976–1990 rozpracowywany w ramach spraw operacyjnych prowadzonych przez Dep. III MSW oraz Wydz. IV SB KW MO w Lublinie (SOR krypt. Redaktorzy i SOS krypt. Kanał II, a także Dep. I MSW (m.in. rozpracowanie operacyjne krypt. Ombus); w związku ze zorganizowaniem w 1977 kanału kurierskiego przez teren NRD rozpracowywany przez Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego NRD.
