W czwartkowy wieczór w Gdyńskim Centrum Filmowym miała miejsce Gala Otwarcia XIV Miedzynarodowego Festiwalu Filmowego NNW. Gośćmi uroczystości byli opozycjoniści, świadkowie historii, jurorzy tegorocznej edycji festiwalu. Pojawili się m.in. ppłk Stanisława Kociełowicz ps.„Iskierka”, żołnierz Armii Andersa kpt. Krzysztof Flizak a także Prezes Trybunału Konstytucyjnego Pani Julia Przyłębska i pan profesor Andrzej Przyłębski.
Dyrektor Festiwalu NNW Arkadiusz Gołębiewski powitał wszystkich na sali a także „wielką europejską filmową rodzinę”, którą na festiwalu reprezentują goście m.in. z Węgier, Chorwacji, Czech, Włoch, Norwegii, Japonii, USA. Wieczór poprowadzili Jacek Rozenek i Oksana Czerkaszyna, ukraińska aktorka którą można oglądać w dwóch filmach pokazywanych na Festiwalu NNW, fabularnym „Złe drogi” i dokumentalnym „Syndrom Hamleta”.
„Wyróżnia nas to, że honorujemy świadków historii. Realnie wspieramy środowisko filmowe, nie tylko dokumentalistów, ale też twórców filmów fabularnych. Jednak przede wszystkim na Festiwalu możemy się spotykać, rozmawiać, dzielić się swoją historią i wzruszeniami. Tworzyć wspólnotę festiwalu, który opowiada o wolności” – powiedział Arkadiusz Gołębiewski.
„Ta edycja jest szczególna, bo po raz pierwszy spotykamy się w Gdyni, która formalnie jest już Miastem Filmu Unesco. Z drugiej strony spotykamy się w cieniu wielkiej tragedii, tego co dzieje się za granicami naszego kraju. To nie tylko uczta kulturalna, uczta dla duszy ale też ważne przedsięwzięcie edukacyjne gdzie mówienie o takich wartościach jak wolność nabiera nowego znaczenia” – powiedział z kolei witając gości Festiwalu Filmowego NNW wiceprezydent miasta Gdyni pan Bartosz Bartoszewicz.
Na gali inauguracyjnej w Gdyńskim Centrum Filmowym przedstawiono członków festiwalowego jury, a także wręczono pierwsze nagrody tegorocznego Międzynarodowego Festiwalu Filmowego NNW.
NAGRODY DRZWI DO WOLNOŚCI OTRZYMALI:
– Pan Przemysław Miśkiewicz – zasłużony działacz opozycji, niezależny dziennikarz i wydawca, organizator wielu akcji pomocowych dla Ukrainy. Bohater filmu „Precz z komuną” w reż. Jędrzeja Lipskiego. Film uczestniczy w festiwalowym konkursie Dokumentów Polskich. „Pamiętam jak o wolność walczyliśmy. Teraz te drzwi do wolności się zamykają bo jutro Władimir Putin ogłosi przyłączenie 15% Ukrainy do Rosji – imperialnej Rosji. Nagrodę chciałem zadedykować narodowi ukraińskiemu. Oni walczą o naszą wolność, o naszą cywilizację, walczą z najgorszym złem”- powiedział Miśkiewicz odbierając nagrodę.
– Pan Christopher O’Neil, który aktywnie działał na rzecz opozycji demokratycznej w Polsce w latach 80-tych. Jest organizatorem polskich konwojów z pomocą dla uchodźców z Kosowa. Nagrodę wręczył pan Jan Loryś, syn legendarnej Komendantki Głównej Narodowego Zjednoczenia Wojskowego Kobiet, przyjaciółki Festiwalu NNW, która w maju tego roku zmarła w wieku prawie 107 lat. Pan Jan specjalnie przyleciał z Chicago na Festiwal NNW w Gdyni. „Jestem onieśmielony tą nagrodą. Chciałbym przyjąć ją w imieniu organizacji podziemnej w Lublinie przez którą miałem możność udzielania pomocy Polsce w dążeniu do niepodległości, czyli Liberalno-Demokratycznej Partii „Niepodległość” – powiedział Christopher O’Neil odbierając uhonorowanie
– PKP Intercity. Po torach całej Polski, jeżdżą lokomotywy z wizerunkami bohaterów polskiej wolności, dlatego festiwal NNW przyznał nagrodę za nieszablonowy wyraz dumy dla bohaterów polskiej historii. Nagrodę wręczyła Pani Karolina Maczek-Skillen, wnuczka generała Stanisława Maczka. „Od kilku lat chcemy pokazać podróżnym, że ważny jest patriotyzm” – powiedział Prezes PKP Intercity pan Marek Chraniuk..
– Jan Nebesio – polski działacz związkowy i opozycji demokratycznej PRL. Należał do Solidarności Walczącej, kierował pododdziałem w Sanoku. Odbierając nagrodę z rąk opozycjonistki, aktorki i laureatki Platynowego Opornika Festiwalu NNW pani Ewy Dałkowskiej powiedział: ”Walka o Polskę się nie skończyła. Nie osiadajmy na laurach. Niech żyje Polska!”.
– Danuta i Zbigniew Kaszlej – pochodzący z Augustowa historycy, pasjonaci upowszechniania wiedzy o Obławie Augustowskiej. Zebrali niezliczoną liczbę świadectw. Zajmują się współpracą z młodzieżą, Sybirakami i kombatantami. Przez lata zabiegali o Dom Turka- zabytkową kamienicę w Augustowie a jednocześnie katownię NKWD i UB. Więziono tam Polaków wyznaczonych do deportacji na Syberię i mordowano przeciwników władzy radzieckiej. Dziś kamienica jest pod opieką Instytutu Pileckiego. Nagrodę wręczyli: Imre Molnar – dyplomata, historyk z Węgier, strażnik pamięci o ofiarach roku 1956 i Tomasz Molnar – artysta, opozycjonista, który upamiętniał Kwaterę 301 (odpowiednik warszawskiej „Łączki”).
„Wolność jest jak tlen, więc jeżeli ktoś zauważył, że nasza działalność uchyla drzwi do wolności, nas to uskrzydla. Pamiętajmy o ludziach, którzy mocowali się z historią w straszliwych czasach i nigdy się wolności nie wyrzekli! Pamiętajcie o ofiarach Obławy Augustowskiej! To jest zadanie do wykonania dla kilku kolejnych pokoleń Polaków, trzeba odnaleźć doły ze szczątkami ofiar obławy” – nawoływała ze sceny pani Danuta Kaszlej.
– Regina Awtoniuk – szefowa Chełmskiego Środowiska Żołnierzy 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK, działaczka społeczna, która od lat porządkuje, upamiętnia polskie miejsca pamięci na Wołyniu angażując w te prace międzypokoleniowe grupy, w tym funkcjonariuszy Straży Granicznej, młodzieży szkolnej, członków rodzin żołnierzy 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK. Odbierając nagrodę z rąk pana Toomasa Hiio, dyrektora Estońskiego Instytutu Pamięci Historycznej, powiedziała: „Pamiętajmy o tych, którzy oddali swoje życie za to, żebyśmy żyli w wolnej Polsce!”.
– Pan Marek Macutkiewicz – urodzony na Litwie Sybirak, Prezes Zarządu Oddziału Związku Sybiraków w Poznaniu, uczestnik wydarzeń Poznań 56’, działacz społeczny, propagator działań patriotycznych i edukacyjnych. Jest także jednym z najbardziej czynnych członków Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej, uczestniczy w różnych działaniach, w tym w zbiórkach darów i przewożenia ich do Polaków na Litwie, współpracuje z organizacjami pozarządowymi w ramach upamiętniania polskich miejsc pamięci na Litwie. Nagrodę odebrał z rąk Pawła Nowackiego, producenta filmowego i telewizyjnego, dziennikarza, historyka sztuki, opozycjonisty.
„Związany jestem z Wilniukami, AK, Stowarzyszeniem Odra Niemen. Jeżdżąc z młodzieżą na Wileńszczyznę słyszę, że to co tam zobaczyli i słyszeli zostanie w nich do końca życia. Ze Stowarzyszeniem Odra Niemen chcemy oddać hołd tym, których groby zostały na Litwie, Łotwie, Estoni. Staramy się, by pozostała pamięć o tych, którzy polegli” – powiedział pan Marek odbierając Drzwi do Wolności festiwalu NNW.
Niespodzianką uroczystości było pojawienie się na scenie pani Janiny Żabkiewicz i pana Dariusza Demskiego, którzy wręczyli specjalną nagrodę dyrektorowi Festiwalu Filmowego NNW. Arkadiusz Gołębiewski został uhonorowany Medalem Za Zasługi dla Związku Kombatantów i Osób Represjonowanych RP im. Danuty Siedzikówny ps „Inka”, w uznaniu zasług za upamiętnianie bohaterów niepokornych, niezłomnych i wyklętych.
Festiwal to jak co roku spotkanie środowiska filmowego o szczególnej wrażliwości, dla którego głównym tematem jest nie tylko historia najnowsza, ale opowiadanie historii prawdziwych, których bohaterowie są odważni w poszukiwaniu szeroko rozumianej wolności.
Na cztery wyjątkowe dni przybyli do Gdyni goście z całego świata a w festiwalowych konkursach są reprezentanci takich krajów jak: Stany Zjednoczone, Japonia, Albania, Norwegia, Gruzja, Chorwacja, Czechy, Węgry, Estonia, Litwa, Włochy, Francja, Belgia, Słowacja, Niemcy, Iran, Wielka Brytania, Polska i Ukraina.
XIV Międzynarodowy Festiwal Filmowy NNW trwa od 28.09 do 01.10. Zakończy się w sobotę uroczysta galą, wręczeniem nagród w festiwalowych konkursach w tym m.in. nagrody głównej Złotego Opornika fundowanej przez Instytut Strat Wojennych im. Jana Karskiego, nagrody im. rtm. Witolda Pileckiego oraz kolejnych uhonorowań dla tych, którzy walczyli o wolność.
Patronat Narodowy w Stulecie Odzyskania Niepodległości nad XIV Festiwalem Filmowym NNW objął Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej Pan Andrzej Duda
Organizatorami Festiwalu są STOWARZYSZENIE SCENA KULTURY I MIASTO GDYNIA
Festiwal został dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszy Promocji Kultury
Festiwal współfinansowany jest przez Polski Instytut Sztuki Filmowej
PARTNEREM GENERALNYM XIV Festiwalu NNW jest PKN ORLEN
PARTNEREM STRATEGICZNYM Festiwalu jest Fundacja PKO Banku Polskiego