Podczas Festiwalu NNW, w naszym kinie plenerowym na placu Grunwaldzkim, codziennie zapraszamy na pokazy specjalne filmów archiwalnych, z lat 20-stych i 30-stych XX wieku. Atrakcję przygotowała Filmoteka Narodowa Instytut Audiowizualny.
„Filmy zostały starannie wybrane przez filmografów FINA spośród odrestaurowanych w Filmotece Narodowej przedwojennych filmów. Wśród zaproponowanych obrazów znajdują się zarówno dokumenty ukazujące ważne wydarzenia II Rzeczpospolitej, jak i filmy fabularne z historią Polski w tle (jak Powstanie Listopadowe czy Powstanie Styczniowe). Uczestnicy festiwalu będą mieli też okazję zobaczyć sztandarowe filmy rozrywkowe przedwojennego kina, przybliżające życie w ówczesnej Polsce” – mówi wicedyrektor Filmoteki Magdalena Piejko.
Zapytana, jaki film poleciałby szczególnie, odpowiedziała: „Na pewno warto obejrzeć dokumenty, dzięki którym z bliska możemy zobaczyć, jak formułowała się II Rzeczpospolita. Polecam zarówno film „Polonia Restituta”, który w 2018 roku został wpisany na Polską Listę Krajową Programu UNESCO “Pamięć Świata”, jak i fabularyzowany „Sztandar wolności”, który jest kompilacją autentycznych zapisów filmowych prezentujących naszą drogę do niepodległości”.
Poniżej opisy filmów, które można zobaczyć w kinie plenerowym. Przygotowaliśmy dla państwa wygodne leżaki więc zapraszamy przed ekran w plenerze. Godziny poszczególnych seansów znajdą państwo w naszym festiwalowym programie.
„Sztandar wolności” Ryszard Ordyński, 1935 r., czas: 82 min
Fabularyzowany dokumentalny z 1935 roku ukazujący drogę do niepodległości oraz rozwój odrodzonej Polski. Kompilacja autentycznych zapisów filmowych z czasów walk i późniejszych. Ta wielka „epopea czynu polskiego” przedstawia dzieje walk o niepodległość od roku 1905. Przypomina żołnierzy Legionów, ich bohaterskie zmagania na frontach wojennych i gehennę w obozach jenieckich. Film ukazuje moment odzyskania niepodległości, przejęcie władzy przez Józefa Piłsudskiego, najważniejsze wydarzenia w czasie wojny polsko-bolszewickiej, a potem budowę nowego państwa polskiego.
“Polonia Restituta”, 1928 r., czas: 52 min.
Film dokumentalny Polonia Restituta, zrealizowany w roku 1928, przedstawia wydarzenia, które przyczyniły się do odzyskania przez Polskę niepodległości i ukształtowania jej granic po latach zaborów. Ukazuje m.in.: niemiecką okupację Warszawy, walki z Ukraińcami o Galicję Wschodnią, wyzwolenie Wilna, wojnę polsko-sowiecką, sojusz polsko-ukraiński i zdobycie Kijowa, kontrofensywę polską w sierpniu i wrześniu 1920 r., zawarcie pokoju ryskiego oraz główne postaci tych wydarzeń m.in.: marszałka Józefa Piłsudskiego, premiera Leopolda Skulskiego, generała Edwarda Rydza-Śmigłego, generała Lucjana Żeligowskiego, Józefa Becka. Znaczna część filmu poświęcona jest Wojsku Polskiemu – jego wyposażeniu i uzbrojeniu. Widoczne są także m.in.: uroczystości, architektura miast i wsi, zniszczenia wojenne. Przy realizacji Polonii Restituty wykorzystano autentyczne materiały z lat 1917-1921, nakręcone przez znanych (m.in. Stanisława Sebela, Antoniego Wawrzyniaka, Alberta Wywerkę) i nieznanych operatorów. Ich producentem był Centralny Urząd Filmowy przy Naczelnym Dowództwie Wojska Polskiego. Po likwidacji CUF w roku 1923 materiały te trafiły do Muzeum Wojska. Zrekonstruowano też kilka sekwencji z lat późniejszych. Film miał duże znaczenie propagandowe – w roku jubileuszu 10-lecia odzyskania niepodległości przybliżał niedawną historię Polaków walczących o odrodzenie swojego państwa. Film wyświetlano nie tylko w Polsce, ale także w Stanach Zjednoczonych dla Polonii. Uroczysty pokaz filmu Polonia Restituta, pod protektoratem generała Daniela Konarzewskiego z udziałem najwyższych dostojników państwa, odbył się 27 lutego 1928 roku w Operze Warszawskiej. Słowo wstępne wygłosił pisarz Juliusz Kaden-Bandrowski.
W roku 2018 film „Polonia Restituta” został wpisany na Polską Listę Krajową Programu UNESCO “Pamięć Świata”.
“Zew morza”, 1927 r., reż. Henryk Szaro czas: 119 min.
W filmie jest efektowna scena, w której widać rodzącą się Gdynię z lotu ptaka. Film wychwala potęgę i sprawność polskiej marynarki wojennej. W 2013 roku został zrekonstruowany cyfrowo na podstawie dwóch odnalezionych kopii.
“Księżna Łowicka” z 1932 r., reż. Mieczysław Krawicz, Janusz Warnecki czas: 89 min.
Historia miłosna, ale tym razem w czasach Powstania Listopadowego. Film został zrealizowany z okazji setnej rocznicy wybuchu powstania listopadowego (1830-1831). Polski film historyczny z 1932 roku, zrealizowany według powieści Wacława Gąsiorowskiego o tym samym tytule z 1908 roku. Alternatywny tytuł „Noc listopadowa”. Pierwszy polski film kostiumowy na wielką skalę, jeden z pierwszych polskich stuprocentowców (dźwięk).
„Rok 1863″ Edwarda Puchalskiego, 1922, czas: 111 min.
Ekranizacja “Wiernej rzeki” Żeromskiego – historia miłosna z Powstaniem Styczniowym w tle.
„Ada! To nie wypada!”, reż. Konrad Tom, 1936 r., czas: 87 min
Ziemianin Dziewanowski z przyjacielem hrabią Orzelskim postanawiają, że ich dzieci, Ada i Fred, się pobiorą. Hrabia Orzelski w zastępstwie syna odwiedza Adę na pensji, a ta bierze go za kandydata do swej ręki i celowo robi na nim jak najgorsze wrażenie. Na jednej z lekcji muzyki na pensji Ada demaskuje Bemola, nauczyciela oszusta. W tajemnicy przed wszystkimi Bemol uczy Adę swojej operetki „Fijołek”. Przez przypadek w dniu premiery operetki Ada zastępuje primadonnę. Na widowni jest obecny Fred, który zakochuje się w młodej śpiewaczce. Po przedstawieniu na zabawie, na którą Fred porwał dziewczynę, Ada zaczyna odwzajemniać jego uczucie. Fred zawiadamia ojca, że nie ożeni się z Adą, bo zakochał się w primadonnie z operetki. Zabiera Dziewanowskiego do teatru, by pokazać mu ukochaną. Wychodzi na jaw, że to właśnie Ada jest ukochaną Freda. Nic już nie stoi na przeszkodzie dawno zaplanowanemu małżeństwu młodych.
„Jadzia”, 1936 r., reż. Mieczysłam Krawicz, czas: 91 min
Jadzia Maliczówna jest córką szefa małego zakładu produkującego sprzęt sportowy. Maliczowie stają się poważną konkurencją dla firmy Oksza – największego składu sportowego w mieście. Prezesowa Oksza całą nadzieję pokłada w synu Janie, który po powrocie z zagranicy ma postawić firmę na nogi. Jan udaje się do słynnej tenisistki Jędruszewskiej, by nakłonić ją do korzystania ze swych rakiet. Spotyka tam Jadzię Maliczównę i przypadkowo bierze ją za znaną tenisistkę, co prowadzi do szeregu zabawnych nieporozumień.
