„PATRIOTYZM GOSPODARCZY: MARKA >>POLSKA<< W 100-LECIE ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI” – panel dyskusyjny na X Festiwalu Filmowym Niepokorni Niezłomni Wyklęci.
Andrzej Kensbok, wiceprezes zarządu Agencji Rozwoju Przemysłu RP, partner debaty opowiedział jak Agencja pomaga naszym rodzimym przedsiębiorstwom, m.in. finansuje transfer patentów technologii między firmami zagranicznymi a polskimi, restrukturyzuje przedsiębiorstwa. „Jest wiele podmiotów, które są w domenie państwowej, ale nie radzą sobie z różnych powodów, często główny problem jest taki, że firma tkwi w modelu biznesu, który już dawno przestał obowiązywać. Jeżeli ARP widzi, że są jakieś możliwości i że będzie ona mogła się rozwijać to wspólnie zostaje wypracowany plan rozwoju”.
Pani profesor Krystyna Kmiecik-Baran, wiceprezes zarządu ENERGA Centrum Usług Wspólnych przypomniała, że termin „patriotyzm gospodarczy” pojawił się w III Rzeczpospolitej dopiero dwa lata temu. „Wcześniej patriotyzm był wyśmiewany i kojarzył się z nacjonalizmem” – stwierdziła profesor, dodając, że Spółki Skarbu Państwa w tym ENERGA wspierają teraz działania związane z naszą kulturą i historią, szczególnie te wydarzenia, które promują tradycję.
„Współpracujemy z polskimi firmami, bo to nieprawda, że biznes nie ma narodowości, właśnie ma narodowość. W dodatku firmy polskie były marginalizowane, wielu przypadkach nadal tak jest. Zderzają się z potężnymi konkurentami z zagranicy i te giganty chętnie je przejmują” – opowiadała.
ENERGA powołała Centrum Badawczo-Rozwojowe im. M. Faradaya, jako jedno z głównych narzędzi realizacji Strategii Innowacji przyjętej przez spółkę na lata 2017-2020. Podstawowym zadaniem CBRF jest inicjowanie nowych projektów, a także pozyskiwanie pieniędzy na działalność badawczo-rozwojową od podmiotów zewnętrznych. CBRF jest zlokalizowane w LINTE^2 – unikalnym w skali europejskiej, najnowocześniejszym laboratorium elektroenergetycznym w Polsce znajdującym się przy gmachu Politechniki Gdańskiej. Powstanie CBRF to jedna z pierwszych takich inicjatyw w Polsce.
„Współpraca nauki z biznesem jest kluczowa, nie może być tak, że polski naukowiec wmyśla coś niesamowicie innowacyjnego, a my nie jesteśmy tym zainteresowani. Jeśli nie będziemy mieli własnej technologii to będziemy skazani na kupowanie obcych produktów i staniemy się uzależnieni od tych produktów” – mówiła Krystyna Kmiecik-Baran.
Patriotyzm konsumencki to także jest zjawisko ostatnich lat, do konsumentów dotarło wreszcie, że pieniądze mają narodowość. „Kłopot podstawowy jest taki, że nie widzę możliwości skonstruowania czytelnych zasad mówiących o tym, co to jest produkt polski” – mówił Paweł Witaszek, prywatny przedsiębiorca (były wiceprezes Nałęczów Zdrój – Cisowianka). „Czy możemy mówić o produktach polskich, jeśli właściciel firmy np. płaci podatki w innym kraju lub bierze kredyty w zachodnim banku. Gdzie jest granica rzetelności?” – pytał Witaszek.
Rzeczywiście, zwykły konsument nie ma skąd czerpać wskazówek, nie ma możliwości sprawdzenia czy kapitał danej firmy jest rzeczywiście czysto polski. Popularna aplikacja do rozpoznawania polskich produktów nie bazuje na takich informacjach.
„Być może nigdy nie powstanie definicja polskiego produktu” – odpowiadał Andrzej Kensbok. „Istotne jest to, gdzie firma lokuje swoje centrum kompetencyjne, wzorów, patentów, gdzie jest owo centrum wartości dodanej – w Polsce czy poza je granicami? Na koniec dnia te wartości niematerialne są najważniejsze”.
Ważnym problemem podczas debaty była utrata polskiego kapitału w czasach transformacji. Postawiono diagnozę, że być może zabrakło wyobraźni, że ludzie dostrzegli szansę na pozyskanie środków i nie myśleli o przyszłości. Zanikł etos odpowiedzialności w biznesie. Z kolei teraz mamy wysyp startupów i już wiadomo, że duże firmy będą chciały je przejąć, więc trzeba myśleć, jak zatrzymać startupy w Polsce. „Żeby chciwość nie stała się niebezpieczną zasadą potrzebne jest dobre prawo. Prawo pracy w Polsce musi zostać zmienione” – stwierdził Tadeusz Pawełek, szef Labofarmu, polskiej firmy rodzinnej.
Uczestnicy debaty zgodnie podkreślili, że obecnie najważniejsze jest odbudowanie etosu, zdanie sobie sprawy, że obowiązek jest ważniejszy niż dobro materialne. To jest po prostu patriotyzm, odpowiedzialność za ojczyznę.