Odeszła Maria Dłużewska – wielka przyjaciółka Festiwalu Filmowego NNW, reżyser filmowa, scenarzystka, aktorka (m.in. Teatru Domowego), organizatorka niepokornego Teatru Poniedziałkowego, dziennikarka, działaczka opozycji antykomunistycznej w okresie PRL. Zdobyła koronę nagród Festiwalu NNW m.in. Złotego Opornika, Platynowego Opornika; nagrody: im. Janusza Krupskiego i prezesa TVP. W PISF walczyła o realizację ważnych projektów, wspierała środowisko filmowe. Miała 72 lata.
Zawsze obecna, uśmiechnięta, mądra, przenikliwa, pomocna, życzliwa, ciepła, przyjacielska, z delikatną kobiecą przenikliwością podchodząca do bohaterów swoich filmów, aktywna w działaniach naszej Akademii Filmowej Festiwalu NNW. Szykowaliśmy się do pokazów jej nowego filmu, kolejnego spotkania na zajęciach Akademii a potem znowu na Festiwalu NNW w Gdyni. Zostawiła ogromną pustkę …
“Zawsze była niepokorna i miała niesamowitą intuicję do wybierania tematów swoich filmów. Podziwiałem jej skuteczność w działaniu. Kilka dni temu omawialiśmy premierę jej kolejnych filmów na Festiwalu Filmowym NNW. Do swoich bohaterów podchodziła bardzo osobiście, z czułością, jej relacje z nimi stawały się przyjacielskie, opowiadała o nich przez swoją wrażliwość. W każdym filmie odnajdywałem kawałek Majki”
– mówi przyjaciel Marii Dłużewskiej i dyrektor Festiwalu Filmowego NNW Arkadiusz Gołębiewski.
Serdeczne wyrazy współczucia dla bliskich, rodziny i przyjaciół Marii Dłużewskiej.
Maria Dłużewska (1951-2024)
Urodziła się 26 września 1951 roku w Kielcach. W 1972 ukończyła Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Warszawie. Od 1972 do 1976 grała w Bałtyckim Teatrze Dramatycznym w Koszalinie, w 1977 w Teatrze Polskim w Szczecinie, od 1977 do 1978 w Teatrze Dramatycznym w Gdyni, a od 1978 do 1982 w Teatrze Popularnym w Warszawie.
Od września 1980 należała do NSZZ „Solidarność”. Współorganizowała Msze za Ojczyznę i Tygodnie Kultury Chrześcijańskiej. Od 1983 do 1985 prowadziła Teatr Poniedziałkowy w Ursusie. Kolportowała podziemne wydawnictwa. Od 1984 do 1987 była redaktorem i autorką tekstów Radia Solidarność. Od 1984 do 1988 działała w Solidarności Walczącej. Grała w “Degrengoladzie” – przedstawieniu opozycyjnego Teatru Domowego.
W 1991 była dziennikarką tygodnika „Spotkania”, a od 1991 do 1993 „Tygodnika Solidarność”. Po 1993 zajęła się tworzeniem filmów dokumentalnych. Nakręciła ich ponad 40 jako scenarzystka, reżyserka i producentka.
Od 2010 zaczęła tworzyć filmy dokumentalne oraz pisać książki dotyczące katastrofy polskiego Tu-154 w Smoleńsku. Potem tworzyła kolejne filmy opowiadając o działaczach opozycji antykomunistycznej.
Maria Dłużewska była wiele razy nagradzana na Festiwalu Filmowym NNW w Gdyni.
- W 2010 roku nagroda Złotego Opornika film „Grupy oporu” autorstwa Marii Dłużewskiej i Konrada Falęckiego
- W 2012 roku otrzymuje nagrodę im. Janusza Krupskiego za film “Degrengolada w Teatrze Domowym”.
- W 2016 r. otrzymała Platynowy Opornik za “niezłomność, bezkompromisowość i niezależność”.
„Niewiele rzeczy dało mi taką satysfakcję, jak wiadomość o tym wyróżnieniu. Jestem bardzo wdzięczna Arkowi, że nam stworzył miejsce, gdzie możemy mówić o rzeczach dla nas najważniejszych. To jest niezwykle ważne, że takie miejsce jest” – powiedziała wtedy Dłużewska i dodała – „Chciałam przede wszystkim podziękować widzom. Dziś miałam pokaz filmu „Ksiądz”, było to dla mnie ogromne przeżycie, ogromne wzruszenie, ta rozmowa się nie kończyła. To jest moja widownia. Uważam to za największe szczęście w życiu, ani jednego filmu bym nie zrobiła, gdybyście Państwo nie chcieli tych filmów. To tylko dzięki Waszej postawie my mieliśmy po co robić, dla kogo robić, dla kogo walczyć o te filmy. Z całego serca dziękuję Państwu, że przez tyle lat jesteście ze mną”.
- W 2018 roku „Krótkie popołudnie na Mazurach” Marii Dłużewskiej zostało uznane za najlepszy film X Festiwalu Filmowego „Niepokorni Niezłomni Wyklęci” i zostało nagrodzone Złotym Opornikiem. Film jest zapisem wizyty reżyserki u małżeństwa działaczy opozycji antykomunistycznej – Jana Krzysztofa Kelusa i jego żony Urszuli „Kuby” Sikorskiej. Jury tak uzasadniło swój werdykt: „obraz ten nagrodzono za ukazanie w lakonicznej formie doświadczenia życiowego zapomnianego barda Solidarności w sposób pełen prostoty, ciepła i humoru”.
- W 2021 roku podczas XIII Festiwalu Filmowego NNW Nagroda Prezesa TVP przypadła Marii Dłużewskiej za film dokumentalny „Z Gwiazdami. Podróż bez końca” opowiadający o małżeństwie Joanny i Andrzeja Gwiazdów.
- W 2022 roku otrzymuje nagrodę im. Janusza Krupskiego za film “Dzielnieśmy stali, celnie rzucali”.
